رشد فیزیکی کودک ۱۴ ماهه
کودکتان این روزها وارد ماه ۱۴ بعد از تولدش شده است و شما هم به عنوان والدین می‌خواهید همه چیز را در مورد این موجود شگفت‌انگیز به شکل کامل بدانید. در این مطلب می‌توانید با مهارت‌های تازه‌ٔ این ماه و دیگر روند رشد فیزیکی یک کودک در ۱۴ ماهگی‌اش آشنا شوید.
پشتکار، تمرین و تلاش
اگر فرزندتان چند هفته یا حتی چند ماه است که راه افتاده، اعتماد به نفس و استواری او احتمالاً هر روز بیشتر از روز قبل شده است. شما دیگر می‌توانید ببینید که شروع و توقف حرکت کردنش چقدر نرم و روان شده است؟ یا می‌تواند بدون اینکه به زمین بیفتد، اسباب‌بازی‌اش را از زمین بردارد؟ کودکان ۱۴ ماهه همچنین دوست دارند اشیا را از جایی به جای دیگر ببرند و به نظر می‌رسد آنها هرگز از هل دادن جعبه‌ها و سبدهای لباس به گوشه‌های مختلف اتاق خسته نمی‌شوند.
در واقع، کم‌کم متوجه می‌شوید که او دائماً در حرکت و در حال آزمایش توانایی‌های فیزیکی خود است. ممکن است سعی کند روی زمین یا روی صندلی زانو بزند، یا سعی کند از پله‌ها بالا برود و یا به بالای یک میز عسلی برود. شور و شوق فرزندتان به مراتب بیشتر از توانایی‌های اوست، بنابراین اکتشافاتش را از نزدیک زیر نظر بگیرید.
کودک نوپایتان ممکن است هماهنگی و تبحر حرکتی کافی برای قل دادن توپ به سمت شما را داشته باشد و ممکن است وقتی توپ را به سوی او می‌فرستید، سعی کند آن را بگیرد. برای این بازی روی زمین و مستقیماً روبه‌رویش بنشینید؛ او برای حداقل پنج دقیقه با این بازی سرگرم می‌شود! غلتاندن و گرفتن توپ مهارت‌های پیچیده‌ای هستند، بنابراین اگر کودک شما نمی‌تواند آنها را کاملاً با هم هماهنگ کند نگران نباشید. این نوع بازی‌ها بخشی از نیاز فرزندتان برای کشف دنیای اطرافش و از جمله کشف اشیا و افراد موجود در آن است.
اما اگر فرزندتان هنوز راه نیفتاده است نیز خیالتان آسوده باشد، چون مسئله فقط زمان است و تا چشم به هم بگذارید، روزی می‌رسد که از صبح تا شب در حال تعقیب او باشید. فقط به خاطر بسپارید که هم کودکی که از ۹ ماهگی را افتاده و هم آنکه از ۱۸ ماهگی راه می‌افتد هر دو کاملاً نرمال هستند.
اگر کودک نوپای شما با سهولت راه می‌رود و تلاش برای بالا رفتن از وسایل را شروع کرده است، می‌توانید یک پُل برای کندوکاو او ایجاد کنید. به عنوان مثال، یک تکه تختهٔ صاف و کمی پهن مثلاً به اندازهٔ عرض ۱۰ و ارتفاع ۵ و طول ۱۲۰ سانتی‌متر بردارید و خیلی بهتر است اگر لبه‌هایش را سمباده بکشید تا یک تراشهٔ کوچک چوب توی دستش نرود و آن را روی زمین بگذارید. دستهای کودک خود را درحالی‌که روی پل راه می‌رود نگه دارید. قرار دادن یک پا در مقابل پای دیگر به او کمک می‌کند تا مهارت خود را در حفظ تعادل تکمیل کند. اگر هم بالش‌هایی را در امتداد هر طرف پل قرار دهید، حتی سقوط کردن از پل نیز برایش نوعی بازی خواهد بود.
شما می‌توانید به او اجازه دهید که سقوط کردن را هم تمرین کند. مثلاً یک سکوی پرش بالشی بسازید و جلویش هم تعدادی بالش بگذارید که بتواند روی آنها سقوط کند. ولی خودتان چند بار این کار را انجام دهید تا روش آن را به او نشان دهید و با افتادن شما ممکن است صدای خنده‌های بلند او را بشنوید. به زودی خواهید دید که وقتی اعتماد به نفس بیشتری پیدا کند، خودش در دویدن و پرتاب کردن خود روی بالش‌ها پیش‌قدم خواهد شد.
شما نمی‌توانید کاری کنید که این نقطهٔ عطف جلو بیفتد، اما اگر به نظر می‌رسد کودکتان از ناتوانی خود در حرکت و جابه‌جایی کلافه شده است، بگذارید یک اسباب‌بازی هل‌دادنی با پایه‌ٔ محکم، مثلاً یک واگن کوچک با دستهای در پشت آن را استفاده کند تا بتواند با تکیه به آن راه برود. همچنین می‌توانید با روش‌هایی سرگرم‌کننده به تقویت مهارت‌های حرکتی درشت کودکتان کمک کنید. مثلاً تعدادی بالش یا یک جعبهٔ خیلی کم‌ارتفاع مانند پلهٔ ایروبیک را روی زمین بگذارید تا بتواند از آن بالا برود.
اگر قبلاً خانهٔ خود برای حضور کودک ایمن‌سازی نکرده‌اید، حتماً الان دیگر این کار را انجام دهید. بهترین راه برای اطمینان از اینکه کودکتان نمی‌تواند به خودش آسیب برساند این است که خودتان روی چهار دست‌وپا قرار بگیرید و هر یک از اتاق‌های خانه‌تان را در آن وضعیت بگردید و فکر کنید اگر به دنبال دردسر بودید کجا می‌رفتید، یعنی آن نوع دردسری که کودکتان می‌تواند درست کند. بالای راه‌پله‌ها گیت‌های ایمنی پیچ‌شده روی دیوار نصب کنید، روی پریزهای برق درپوش بگذارید، وسایل شکستنی را که کودک کنجکاوتان می‌تواند آنها روی خودش بیندازد از روی میزها بردارد.
رشد حس لامسه، حرکات دست و انگشت‌ها
کودکان نوپا لمس کردن را دوست دارند. در حقیقت، آنها می‌خواهند هر چیز ممکن را لمس کنند، حالا این چیز پوست درخت باشد یا حیوانات خانگی، یا آبی که از شیلنگ بیرون می‌آید. باید به خاطر بسپارید که لمس کردن ابزار مهمی برای یادگیری کودکان نوپا و یکی از روش‌های آنها برای به خاطر سپردن جزئیات مربوط به اشیای مختلف است. حالا و با این شناخت، دیگر هر بار که کودک ۱۴ ماهه‌تان دستش را به سمت چیزی دراز کرد فوراً نباید بگویید «دست نزن»!
یک روش جالب برای تشویق کودک به کشف حس لامسه‌اش در محیطی کنترل‌شده و امن، جمع‌آوری انواعی از اشیا به صورت جفت‌جفت است. برای مثال، دو مداد کوچک تیزنشده، دو تکه پارچه، دو قطعه کاغذ، دو تکه چوب یا وسایل چوبی نشکن بیاورید؛ و هرچه هم این تنوع بیشتر باشد بهتر است، و از هر جفت، یکی را درون یک کیسه‌ٔ پارچه‌ای یا کاغذی بگذارید. سپس با کودک نوپای خود بنشینید و اشیایی را که بیرون کیسه گذاشته‌اید به او بدهید تا خوب لمس و بررسی کند. بعد به او نشان دهید که در کیسه بگردد و سعی کند جفت هر شیء را پیدا کند.
همچنین خالی کردن ظروف هنوز هم سرگرمی محبوبی است. اما یک کودک ۱۴ ماهه‌ٔ معمولی درگیر تلاش برای تکمیل و اصلاح برخی حرکات ظریف‌تر نیز هست. برای مثال، ممکن است سعی کند کفش‌های خودش را بپوشد، اما وقتی نتواند این کار را انجام دهد، خیلی کلافه می‌شود و با اشاره از شما کمک می‌خواهد. کودکان نوپا همچنین عاشق دستکاری اشیا هستند، مثلاً پر کردن یک جعبه با لگوها یا بیرون کشیدن میخ‌های پلاستیکی از صفحه‌ٔ آنها.
برای کمک به فرزندتان در تمرین حرکات دست و انگشت، یک تختهٔ چفت و قلاب بسازید. از فروشگاه ابزارآلات چند نوع قلاب و چفت مختلف بخرید و آنها را به یک تخته چوب وصل کنید. کودک نوپای شما با خوشحالی تمام، مشغول باز کردن، بستن و دستکاری چفت‌ها می‌شود و در حین این کار مهارت‌های حرکتی ظریفش را قوی می‌کند. فقط مطمئن شوید چفت‌هایی که روی تخته می‌زنید از همان نوعی نیست که برای دور نگه داشتن او از مناطق ممنوعه‌ٔ خانه یا حیاط نصب کرده‌اید.
