ترک و خونریزی نوک سینه در شیردهی
ترک خوردن یا خونریزی نوک سینه‌ها در دوران شیردهی یک اتفاق طبیعی نیست و شیردهی نباید با درد همراه باشد. در واقع، درد یک علامت هشداردهنده است که نشان می‌دهد شما مشکلی دارید که نیازمند درمان است. پس اگر نوک سینه‌های شما شروع به ترک خوردن یا خونریزی کند، لازم است پزشکتان را ببینید. ضروری است که ریشۀ مشکل را شناسایی و رفع کنید تا بتوانید شیردهی راحتی داشته باشید. در این مطلب می‌توانید با دلایل بروز و خونریزی نوک سینه، تأثیر عارضه ترک و خونریزی نوک سینه در کودک، راهکارهای برطرف کردن و بهبود ترک و خونریزی نوک سینه و زمان مراجعه به پزشک برای این عارضه آشنا شوید.
دلایل بروز ترک و خونریزی نوک سینه
علت اصلی ترک خوردن یا خونریزی نوک سینه، چفت شدن نامناسب سینه در دهان نوزاد است که می‌تواند باعث درد شدیدی در نوک سینه نیز شود. اصلاح روش شیردهی می‌تواند تأثیر بسیار زیادی در التیام ترک‌های سینه داشته باشد. گاهی فقط یک تغییر جزئی در وضعیت‌های شیردهی می‌تواند بسیار مؤثر باشد. پزشک می‌تواند به شما کمک کند که برای شیردهی، کودک خود را در وضعیتی قرار دهید که بتواند به بهترین شکل دهان خود را به دور نوک سینه چفت کند.
استفادۀ نادرست از شیردوش‌های برقی نیز می‌تواند باعث درد و آسیب در نوک سینه‌ها شود. برای مثال، برخی زنان به اشتباه درجۀ مکش را خیلی زیاد می‌کنند. از پزشکتان بخواهید به شما در انتخاب شیردوش مناسب کمک کند و استفادۀ درست از آن را به شما یاد دهد. اگر کودک شما دچار عارضۀ برفک دهان است، امکان دارد آن را به شما نیز منتقل کند که باعث درد یا آسیب در نوک سینه‌ها می‌شود. علائم برفک در مادران شیرده شامل خارش، قرمزی، براق بودن، درد و تیر کشیدن در نوک سینه‌ها در طول شیردهی یا پس از آن است.
همچنین نوک سینه‌ها ممکن است به علت خشکی شدید پوست یا ابتلا به اگزما، دچار ترک‌خوردگی یا خونریزی شود. اگزما می‌تواند به شکل تکه‌های قرمز و پوسته‌پوسته‌ای که ممکن است همراه با خارش یا درد باشد ظاهر شود. اگر فکر می‌کنید اگزما دارید، لازم است به یک متخصص پوست مراجعه کنید. یک احتمال دیگر این است که کودک شما دچار عارضۀ چسبندگی زبان به کف دهان باشد، به این معنی که بافت یا پرده‌ای که زبان را به کف دهان متصل می‌کند کوتاه است یا بیشتر از معمول به سمت نوک زبان پیشروی کرده است. این وضعیت می‌تواند به مشکلات شیردهی مثل زخم نوک سینه‌های مادر منجر شود، اما می‌توان آن را به آسانی با یک جراحی جزئی درمان کرد. اگر نوک سینه‌های شما زخم شده، لازم است پزشک زبان نوزادتان را برای بررسی احتمال وجود این عارضه معاینه کند.
تأثیر ترک و خونریزی نوک سینۀ مادر برای نوزاد
ترک خوردن یا خونریزی نوک سینۀ شما آسیبی به کودک نمی‌رساند. او ممکن است مقداری از خون را ببلعد و شما آن را بعداً در پوشک او ببینید، اما هیچ گونه آسیبی به او نخواهد رساند. هرچند، اگر کودک سینه را درست به دهان نمی‌گیرد، امکان دارد شیر کافی دریافت نکند و این ممکن است دلیل دیگری برای ضرورت مراجعه به یک پزشک باشد. هنگامی که علت مشکل را شناسایی و شروع به درمان کردید، لازم است در حین التیام نوک سینه‌ها به شیردهی ادامه دهید و تنها در صورتی شیردهی را متوقف کنید که این کار برای شما خیلی دردناک باشد. در آن صورت، می‌توانید حدوداً یک روز از شیردوش سینه استفاده کنید تا به نوک سینه‌ها استراحت بدهید و در طول این دوره نوزاد خود را با شیشه‌شیر تغذیه کنید.
راهکارهای برطرف کردن و بهبود ترک و خونریزی نوک سینه
برای برطرف کردن این مشکل بهتر است خیلی زود با پزشکتان تماس بگیرید. او می‌تواند توصیه‌های عملی بکند و راهنمایی‌های لازم را انجام دهد. برخی از این راهکارها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
بررسی چفت شدن دهان نوزاد به دور سینه: بهترین وضعیت برای چفت کردن دهان، وسط قرار نگرفتن نوک سینه در دهان است، به شکلی که بیشتر هالۀ زیر دور سینه در دهان نوزاد باشد. یک راه برای رسیدن به چنین وضعیتی، این است که بینی نوزاد را با نوک سینه در یک خط قرار دهید. به شکلی که وقتی نوزاد دهان خود را باز کند، لثۀ پایین او از زیر نوک سینه دور باشد. هنگامی که دهان او باز می‌شود، فوراً نوک سینۀ خود را با آغوش گرفتن و چسباندن او به سینه در عمق دهانش جای دهید.
امتحان وضعیت‌های شیردهی مختلف: بعد از مدتی ممکن است دریابید که برخی از وضعیت‌های شیردهی، چفت کردن درست دهان به دور سینه را برای کودک شما آسان‌تر می‌کند و بسیار راحت‌تر از بقیه است. بهتر است سعی کنید مناسب‌ترین وضعیت را با امتحان کردن پیدا کنید.
شروع شیردهی از سینۀ کمتر آسیب‌دیده: نوزادان اغلب در طول یک وعده شیردهی، از سینۀ دوم آرام‌تر شیر می‌خوردند، زیرا کمتر احساس گرسنگی می‌کنند. پس بهتر است شیردهی را ابتدا از سینه‌ای شروع کنید که مشکلی ندارد یا آسیب کمتری دیده است.
استفاده از کمپرس سرد: برای بی‌حس کردن ناحیۀ آسیب‌دیده، قبل از شیردهی یک کمپرس سرد را مدت کوتاهی روی آن بگذارید. سرما می‌تواند درد را کم کند، به ویژه در ابتدای شیردهی که معمولاً با درد بیشتری همراه است.
شستن ملایم نوک سینه‌ها: هنگامی که نوک سینۀ شما دچار ترک‌خوردگی یا خونریزی می‌شود، بعد از هر وعدۀ شیردهی، سینه را با آب بشویید تا خطر ابتلا به عفونت را کاهش دهید. یک بار در روز، با استفاده از یک صابون بی‌بو که خواص ضدباکتریایی نداشته باشد، به آرامی زخم را تمیز کنید و با آب بشویید. از زدن الکل، لوسیون یا عطر روی نوک سینه‌ها پرهیز کنید.
لانولین طبی مخصوص مادران شیرده: بعد از هر وعده شیردهی، می‌توانید مقدار کمی از این پماد را به نوک سینه‌های خود بزنید. این پماد درد را تسکین می‌دهد و کمک می‌کند که زخم‌ها بسیار سریع‌تر و بدون تشکیل دلمه درمان شود. لازم نیست که لانولین را قبل از تغذیۀ نوزاد بشویید. اگر هم یک زخم باز روی نوک سینه دارید، پزشک احتمالاً یک پماد ضدباکتری برای آن تجویز می‌کند. لازم است طبق دستور پزشک آن را مصرف کنید و از استفاده خودسرانه از دارو و پمادها خودداری کنید.
پانسمان هیدروژل طراحی‌شده برای نوک سینه: این پانسمان‌ها تسکین‌دهنده است و روند درمان را سرعت می‌بخشد. سعی کنید قبل از استفاده از پانسمان، از دست زدن به نوک سینه‌ها یا اطراف نوک سینه خودداری کنید، زیرا باکتری‌های روی انگشتان دست می‌توانند زیر پانسمان گیر بیفتند، بنابراین پانسمان سینه را مرتب عوض کنید و به یاد داشته باشید که این پانسمان را نیز با تجویز پزشکتان مصرف کنید.
مصرف ایبوپروفن یا استامینوفن معمولی، حدود ۳۰ دقیقه قبل شیردهی می‌تواند به کاهش درد و ورم سینه کمک کند. اما حتی برای مصرف این مسکن‌ها نیز در دوران شیردهی بهتر است طبق نظر پزشکتان عمل کنید.
زمان مراجعه به پزشک
اگر نوک سینه‌های شما دچار ترک یا خونریزی شد، لازم است به پزشکتان مراجعه کنید، زیرا غیر از دردی که خودتان باید تحمل کنید، ممکن است کودکتان هم نتواند سینه را درست به دهان بگیرد تا شیر کافی دریافت کند و این ممکن است از دلایل اصلی ایجاد ترک نوک سینۀ شما باشد. همچنین اگر شیردهی برای شما بیش از حد دردناک است، پزشک می‌تواند استفادۀ درست از شیردوش را به شما یاد بدهد، به شکلی که بتوانید سطح تولید شیر خود را حفظ کنید و از آسیب بیشتر به نوک سینه خودداری کنید.
شما می‌توانید حدوداً یک روز شیردهی را متوقف کنید و از شیردوش برای دوشیدن شیر استفاده کنید تا نوک سینه فرصت التیام داشته باشد. زخم‌های شما به سرعت التیام می‌یابد و شما دوباره می‌توانید با آسودگی به نوزاد خود شیر بدهید. اما اگر پس از ۲۴ ساعت، نوک سینۀ شما هنوز هم دردناک است و خونریزی دارد یا اگر متوجه تب، التهاب، ترشح، چرک یا نشانۀ دیگری از عفونت پستان شده‌اید، لازم است حتماً دوباره با پزشک خود تماس بگیرید، زیرا باکتری‌ها می‌توانند از طریق زخم باز وارد سینه شوند و عفونتی مانند عفونت پستان یا ماستیت را ایجاد کنند.
