سینوزیت در کودکان: علائم و درمان
سینوزیت در کودکان چطور ایجاد میشود و علل آن چیست؟ در این مطلب با سینوزیت کودکان، علائم سینوزیت و درمان عفونت سینوس در بچه‌ها آن آشنا شوید.
سینوزیت چیست؟
اگر گرفتگی بینی فرزندتان از بین نمی‌رود، ممکن است دچار عفونت سینوس یا سینوزیت که به معنای التهاب سینوس‌هاست باشد. اما سرماخوردگی تنها بیماری‌ای نیست که می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد عفونت‌های سینوسی باشد، بلکه و به ویژه کودکان مبتلا به آلرژی تنفسی احتمال ابتلا به عفونت سینوس را بدون اینکه اول بیمار شوند یا سرما بخورند دارند.
سینوس‌ها حفره‌های پر از هوایی در بالا و زیر چشم و در هر دو طرف بینی هستند. پوشش دیواره‌ٔ سینوس‌ها در حالت طبیعی نازک است اما وقتی متورم شود می‌تواند باعث مسدود شدن گذرگاه‌های بین سینوس‌ها و بینی شود. همین پر شدن، گرفتگی و گیر افتادن مخاط در سینوس‌هاست که منجر به سینوزیت میشود.
مطلب سرماخوردگی کودک را ببینید.
سینوزیت چه علائمی دارد؟
اما چطور می‌توانید بفهمید کودکتان سینوزیت دارد؟ اگر فرزند شما ترکیبی از علائم زیر را داشته باشد، احتمال ابتلا به سینوزیت را دارد:
- گرفتگی بینی بیشتر از ۱۰ روز
- ترشحات بینی به رنگ زرد یا سبز
- سرفه در طول روز و شدیدتر شدن سرفه هنگام شب
- ورم در اطراف بینی و چشم‌ها شبیه کبودی
- درد یک‌طرفه در گلو، فک، پشت پیشانی یا بینی
- تب پایین پایدار
- انرژی کم و بی‌حالی
- سردرد
سرماخوردگی و آلرژی چطور به سینوزیت تبدیل میشود؟
سینوس‌ها حفره‌های پر از هوایی در بالا و زیر چشم و در هر دو طرف بینی هستند. وقتی سرماخوردگی یا آلرژی دارید، پوشش دیواره‌ٔ سینوس‌ها که در حالت طبیعی نازک است متورم میشود و گاهی اوقات این ورم‌ها باعث مسدود شدن گذرگاه‌های بین سینوس‌ها و بینی میشود و از اینجاست که مشکل شروع میشود. سپس مخاط در سینوس‌ها گیر می‌افتد و محیط گرم و مرطوب و تاریک، جایی مناسب و مطلوب برای تکثیر ویروس‌ها و باکتری‌ها خواهد بود.
سینوزیت چطور درمان میشود؟
اگر عامل سینوزیت فرزندتان ویروس باشد، نیازی به دارو نخواهد داشت. ویروس‌ها خودبه‌خود و بدون درمان از بین می‌روند. در این فاصله، دز مناسب استامینوفن یا ایبوپروفن تجویزی و فقط با دستور پزشک می‌تواند به کاهش درد کمک کند اما هیچ داروی سرماخوردگی بدون نسخه‌ای به کودک خود ندهید، چون آنها کمکی نمی‌کنند و ممکن است عوارض جانبی نامطلوبی داشته باشند. گذاشتن یک کمپرس گرم روی پل بینی و گونه‌ها به کاهش درد کمک خواهد کرد. سرُم، اسپری یا قطرهٔ شست‌وشوی بینی ممکن است به کاهش گرفتگی بینی کمک کند و کمی احساس تسکین و راحتی به کودک بدهد. می‌توانید این محلول‌ها را از داروخانه خریداری کنید.
اگر پزشک فرزندتان به این نتیجه برسد که او به عفونت باکتریایی مبتلاست، آنتی‌بیوتیک تجویز خواهد کرد و اگر علائم تا پایان زمان مصرف داروها برطرف نشود یا اگر برای مدت کوتاهی بهبود یابند و دوباره عود کنند، پزشک ممکن است توصیه کند که آنتی‌بیوتیک دیگری را امتحان کنید.
اما در بعضی از بچه‌ها عفونت سینوس می‌تواند به همان اندازه‌ٔ عفونت گوش پایدار باشد و درمان آن هم به همان اندازه دشوار شود. اگر فرزندتان عفونت‌های سینوسی پایدار داشته باشد، پزشک ممکن است عکس‌برداری اشعهٔ ایکس را برای ارزیابی سینوس‌ها درخواست کند. اگر فرزندتان از سینوزیت مزمن رنج می‌برد، ممکن است به این دلیل باشد که او یک بیماری زمینه‌ای دارد. یکی از این موارد شایع شامل آلرژی تشخیص داده‌نشده و در نتیجه درمان‌نشده است. این عارضه نوعی مشکل آناتومیک در بینی است که مانع از تخلیه میشود، مثل انحراف تیغه‌ٔ بینی یا عفونت مزمن آدنوئیدها که بافت لنفاوی پشت بینی هستند و می‌تواند باعث ورود و پخش شدن باکتری‌ها به سینوس‌ها باشد.
برای درمان این مورد، پزشک فرزندتان احتمالاً شما را به پزشک گوش و حلق و بینی ارجاع می‌دهد و این متخصص نیز احتمالاً یک اسکن اشعهٔ ایکس یا کت‌اسکن از سینوس‌های کودک را درخواست می‌کند. سپس ممکن است گزینه‌های درمانی خاصی پیشنهاد شود. یکی از این گزینه‌ها، شست‌وشوی سینوس‌ها با محلول درمانی است که زیر بیهوشی عمومی انجام میشود. یکی دیگر از روش‌های درمانی، برداشتن آدنوئیدها که گاهی همزمان با شست‌وشوی سینوس انجام میشود. جراحی آندوسکوپی سینوس نیز یک روش تهاجمی‌تر است که باعث باز شدن کانال‌های تخلیهٔ ترشحات در سینوس‌ها میشود تا احتمال مسدود شدن آنها کمتر شود.
برای جلوگیری از سینوزیت مجدد چه کار کنید؟
اول یادتان باشد اگر فرزندتان به سینوزیت مبتلا شد، نباید بترسید یا خودتان را بیش از حد ناراحت کنید. سینوزیت یک بیماری شایع است که میلیون‌ها نفر در دنیا سالانه به آن مبتلا می‌شوند و روش‌های درمانی و پیشگیرانهٔ زیادی برایش وجود دارد. همچنین از آنجا که سینوزیت اغلب یک عفونت ثانویه است، این امکان وجود دارد که با درمان‌های متفاوت سرماخوردگی یا آلرژی فرزندتان بتوانید از بروز سینوزیت جلوگیری کنید. برخی از این روش‌ها شامل موارد زیر است:
به رطوبت محیط خانه توجه کنید: وقتی فرزندتان سرماخوردگی دارد حتماً محیط خانه را مرطوب نگه دارید. رطوبت به نازک ماندن پوشش دیواره‌ٔ سینوس و رقیق بودن ترشحات آن کمک می‌کند. یک دستگاه بخور و رطوبت‌ساز می‌تواند هوای خانه را مرطوب نگه دارد. فقط حتماً آن را به طور منظم تمیز کنید تا از رشد کپک جلوگیری شود. علاوه بر این، فرزند خود را به خوبی هیدراته نگه دارید، زیرا نوشیدن مایعات کافی نیز همین مزیت را دارد.
درمان آلرژی را کامل کنید: اگر گمان می‌کنید فرزند شما آلرژی دارد، در مورد گزینه‌های درمانی، اعم از گزینه‌های محیطی و دارویی با یک پزشک متبحر گوش و حلق و بینی صحبت کنید. ادامه دادن کامل درمان آلرژی می‌تواند تأثیر زیادی در پیشگیری از عفونت‌های سینوسی در آینده داشته باشد.
موارد آلرژیزا را حذف کنید: خانه‌ٔ خود را از مواد آلرژی‌زای شناخته‌شده‌ای مانند دود سیگار و گردوغبار پاک نگه دارید، زیرا مواد آلرژیزا می‌توانند معابر بینی را تحریک و به بروز سینوزیت کمک کنند.
