کودکان و هویت جنسیتی: جنسیت-دگرسان، دگرسانجنسیتی و تراجنسیتی
هویت جنسیتی بعضی از کودکان با جنسیت منتسب به آنها در بدو تولد، متفاوت است و بسیاری از آنها علایق و سرگرمی‌هایی دارند که ممکن است با جنس مخالف همسو باشد. اما برخی از کودکان با هیچ‌کدام از دو جنس احساس تطابق و همانندی ندارند. این بچه‌ها ممکن است احساس کنند جایی بین دو جنس هستند یا جنسیتی ندارند. طبیعی است که والدین بپرسند آیا این «فقط یک مرحله‌ٔ گذرا یا دائمی است؟» هرچند هنوز پاسخ ساده‌ای برای این پرسش وجود ندارد ولی این موضوع مشخص است که باید هویت جنسیتی را در تمام شکل‌هایش محترم بدانیم. در این مطلب با تعریف جنسیت-دگرسان، هویت جنسیتی، تراجنسیتی، گرایش جنسی و نکات مهمی در زمینهٔ آگاهی والدین در این مورد آشنا شوید.
هویت جنسیتی؛ Gender identity
حس و برداشت درونی فرد از خود، بر اساس تعامل صفات بیولوژیکی، تأثیرات تکاملی و شرایط محیطی است. هویت جنسیتی ممکن است مرد، زن، جایی بین آنها، ترکیبی از هر دو یا هیچ‌کدامشان باشد. شناخت کودک از هویت جنسیتی‌اش به مرور زمان و تقریباً به همان شیوه‌ٔ رشد فیزیکی بدن کودک شکل می‌گیرد.
گرایش جنسی؛ Sexual orientation
گرایش جنسی یا هویت جنسی فرد با شخصی که او عاشقش می‌شود یا به سمتش کشش دارد مرتبط است. فردی که تراجنسیتی است هنوز هم به عنوان دگرجنس‌گرا، همجنس‌گرا، دوجنس‌گرا یا عنوان دیگری شناخته می‌شود. مانند هویت جنسیتی، کشش فیزیکی و عاطفی فرد نسبت به یکی از افراد همجنس یا جنس مخالف قابل تغییر نیست و پیش‌بینی آن در اوایل کودکی بسیار دشوار است.
جنسیت-دگرسان یا دگرسانجنسیتی؛ Gender-diverse
دگرسانجنسیتی یا جنسیت-دگرسان، یک اصطلاح «مادر» یا فراگیر برای توصیف مجموعه‌ای از برچسب‌های در حال تکامل است که افراد می‌توانند در صورت نبود تطابق هویت جنسی، بیان جنسی یا حتی درک جنسی آنها با هنجارها و کلیشه‌های دیگران، برای خود استفاده کنند.
به عبارت ساده‌تر، دگرسانجنسیتی اصطلاحی برای توصیف هویت‌های جنسیتی‌ای است که بیانگر تفاوت، نبود تشابه، دگرسانی با چارچوب باینری؛ مرد و زن، است و باز هم به عبارت خیلی خیلی ساده‌تر، شخصی که هویت جنسیتی یا بیان جنسیتی او با هنجارهای جنسیتی تعریف‌شدهٔ مرد یا زن مطابقت ندارد.
تراجنسیتی؛ Transgender
از مفهوم تراجنسیتی معمولاً هنگامی استفاده می‌شود که صفات جنسیت-دگرسان فرد که در بالا به آن اشاره شد، با گذشت زمان، پایدار، بی‌تناقض و مصرانه باشند.
پذیرش هویت جنسیت-دگرسان کودک: آنچه والدین می‌توانند انجام دهند
تحقیقات نشان می‌دهد جنسیت چیزی است که ما با آن متولد می‌شویم و با هیچ مداخله‌ای نمی‌توان آن را تغییر داد. این نکته فوق‌العاده حیاتی است که کودکان احساس کنند به همان شکل که هستند، پذیرفته و دوست داشته می‌شوند. برخی از بچه‌ها هنگام افشای هویت جنسیت-دگرسان خود، ممکن است انتظار پذیرش و درک فوری داشته باشند، اما اغلب اعضای خانواده برای درک کردن و کنار آمدن با هویت جنسیتی، افکار و احساسات کودکانشان، ابتدا فرایندی را از سر می‌گذرانند. برخی مطالعات می‌گوید این فرایند شبیه مراحل سوگواری است، یعنی شوک، انکار، عصبانیت، چانه‌زنی و پذیرش. با تمام اینها، آنچه والدینی آگاه می‌توانند در این رابطه انجام دهند و بدانند اینهاست:
او را همان‌طور که هست بپذیرید: هویت جنسیتی قابل تغییر نیست و اغلب به مرور زمان و با شناخت بیشتر فرزندتان از خودش، آشکار خواهد شد. اگر خوش‌شانس بوده‌اید و فرزندتان هویت جنسیتی خود را برای شما فاش کرد، ابتدا و در همان لحظهٔ شنیدن، به شیوه‌ای تصدیق‌کننده و حامیانه پاسخ دهید تا برای پیدا کردن نحوهٔ برخورد درست تحقیق و جست‌وجو را آغاز کنید. واکنش هیجانی خود را برای وقتی با همسرتان یا یک فرد بسیار آگاه تنها هستید نگه دارید و در آن لحظهٔ افشاگری کودکتان خویشتنداری کنید.
اطلاعات درست و علمی کسب کنید: برخی از والدین نیز ممکن است در این مورد به حمایت‌های عاطفی نیاز داشته باشند. همچنین آنها ممکن است در تمام طول این اتفاقات و روشن شدن واقعیت‌ها در مورد فرزندشان سؤالات زیادی داشته باشند، پس اگر نیاز به تعمیق درک خود از تجربیات جامعه‌ٔ دگرباشان دارید، به دنبال اطلاعات، منابع و پشتیبانی افراد آگاه باشید و در صورت نیاز، از مشاوران و روان‌شناسان آگاه کودکان کمک بگیرید.
حامی‌اش بمانید و دوستش داشته باشید: کودکان داری جنسیت-دگرسان وقتی احساساتشان مورد قبول و معتبر شمرده می‌شود، بهترین عملکرد ممکن را دارند، پس فرزندتان را همان‌طور که هست بپذیرید و دوست داشته باشید. درک کنید که او چه احساس و تجربه‌ای دارد، حتی اگر اختلاف نظرهایی بین شما وجود داشته باشد، او برای تبدیل شدن به نوجوان و سپس یک بزرگسال سالم به حمایت و تأیید شما احتیاج دارد.
در برابر دیگران از او حمایت کنید: وقتی با کودکتان بدرفتاری می‌شود، از او حمایت کنید. فشار اجتماعی یا زورگویی‌‌های احتمالی را که کودکتان می‌تواند با آن روبه‌رو باشد، کوچک نشمرید.
تحقیر و سرزنش را برای همه ممنوع کنید: روشن کنید که تحقیرها یا شوخی‌های مبتنی بر جنسیت، هویت جنسیتی یا گرایش جنسی تحمل نمی‌شود. وقتی با چنین شوخی‌ها یا توهین‌هایی در جامعه یا رسانه‌ها روبه‌رو می‌شوید، مخالفت خود را ابراز کنید.
والدینی مراقب و هشیار باشید: نه تنها در مورد فرزند خودتان، بلکه در مورد دیگر کودکانی که منبع پشتیبانی ندارند هم گوش به زنگ علائم خطری همچون اضطراب، احساس ناامنی، افسردگی، عزت نفس پایین و هر گونه مشکلات عاطفی باشید، چون این علائم می‌توانند نشان‌دهنده‌ٔ نیاز به کمک و مشاره‌ٔ سلامت روان باشند.
بگذارید بداند تنها نیست: کودک خود را با سازمان‌ها، منابع و رویدادهای دگرباشان مرتبط کنید. برای آنها مهم است بدانند که تنها نیستند.
از خودبیانگری کودکتان حمایت کنید: در مورد انتخاب لباسش، جواهرات، مدل موی دلخواهش، دوستان و دکوراسیون اتاقش با او گفت‌وگو داشته باشید و حمایتش کنید.
هویت جنسیتی را در تمام شکل‌هایش محترم بدارید: دسترسی به انواع کتاب‌ها، فیلم‌های آموزشی و مطالب مفید را فراهم کنید. از جمله آنهایی که افراد دارای جنسیت-دگرسان را به شکلی مثبت مثل دیگر افراد جامعه معرفی می‌کنند. مشاهیر و سرمشق‌های دگرباشی که از جامعه‌ٔ دگرباشان دفاع می‌کنند و به‌طورکلی افرادی را که در برابر انگ‌های اجتماعی شجاعت نشان می‌دهند، به او معرفی کنید.
