آیا باید همه چیز کودک بیش از حد تمیز باشد؟
اگر احساس گناه می‌کنید که کودکتان را در مهدکودک گذاشته‌اید که احتمالاً در معرض تعداد بیشتری از میکروب است یا اجازه می‌دهید سگ خانگی شما سر تا پای فرزندتان را لیس بزند و خانه‌تان هم همیشه از تمیزی برق نمی‌زند، بد نیست بدانید که نباید این همه نگران باشید، چون اگرچه ممکن است کوچولوی شما اکنون کمی بیشتر از هم‌سن و سال‌های خیلی بهداشتی خودش سرما بخورد، اما طبق آخرین تحقیقات به‌روز دنیا ممکن است که او در آینده احتمال کمتری برای تجربهٔ مشکلات مزمن همراه با آسم و آلرژی داشته باشد. در این مطلب می‌توانید با نتایج برخی تحقیقات در زمینهٔ آسم و آلرژی کودکانمان آشنا شوید.
نظر کارشناسان در مورد ابتلای کودکان به آسم و آلرژی چیست؟
در قرن حاضر، افزایش فوق‌العاده زیادی در تعداد کودکان مبتلا به آسم و آلرژی در سراسر جهان و به ویژه در کشورهای توسعه‌یافته مشاهده شده است. آسم یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن دوران کودکی است. در سال ۱۹۸۹، مقاله‌ای دربارهٔ اپیدمیولوژی؛ یعنی طب بیماری‌های همه‌گیر، ادعا کرد که افزایش در آلرژی‌ها ممکن است به دلیل کاهش تعداد اعضای خانواده و بالاتر بودن استانداردهای بهداشت و پاکیزگی باشد که کودکان را در معرض میکروب‌های کمتری قرار می‌دهد. تصور می‌شود که این تغییر، به نوبهٔ خود، تمرین کمتری به سیستم ایمنی در حال رشد کودکان برای مبارزه با مهاجمان می‌دهد و آن گونه که این نظریه ادعا می‌کند نتیجه می‌گیریم سیستم ایمنی که با کمبود چالش مواجه بوده، می‌خواهد عمل کند، بنابراین آماده است که مواد بی‌خطری مانند گرد و غبار و گرده‌های گیاهان را به عنوان مهاجمان خطرناک تلقی کند و این منجر به آلرژی و آسم می‌شود.
مطالعات دیگری نیز نشان می‌دهد این نظریه که در محافل پزشکی به عنوان "فرضیهٔ بهداشتی" شناخته شده، ممکن است تا حدی حقیقت داشته باشد. در سال ۱۹۹۷ پژوهشی روی تعداد زیادی از خانواده‌ها نشان داد که هرچه تعداد کودکان یک خانواده بیشتر باشد، میزان بروز آسم در آنها کمتر است. مطالعهٔ دیگری هم گزارش داد که در میان حدود زیادی از نوجوان، آنهایی که در مزارع بزرگ شده‌اند، در مقایسه با همتایان شهری و حومهٔ شهری خود ۴۰ درصد کمتر احتمال ابتلا به آسم دارند.
همچنین دانشمندان در پژوهشی جامع دیگری، گروهی متشکل از تعداد خیلی زیادی کودک را از دوران نوزادی تا ۱۳ سالگی مورد بررسی قرار دادند. آنها دریافتند که در میان کودکان زیر ۶ ماه، آنهایی که خواهر یا برادر بزرگ‌تر داشتند یا در مهدکودک بودند، احتمال بیشتری برای داشتن علائم آسم مانند خس‌خس سینه داشتند اما همین کودکان بعد از ۶ سالگی‌شان، ۴۰ درصد کمتر احتمال ابتلا به آسم داشتند.
برخی محققان نیز فکر می‌کنند آنچه موجب کاهش احتمال ابتلا به آسم در دوره‌های بعدی زندگی کودک می‌شود، در واقع تعداد عفونت‌هایی که یک کودک می‌گیرد نیست، بلکه میزان تماس او با اندوتوکسین‌ها است. اندوتوکسین‌ها موادی هستند که توسط باکتری‌ها در هنگام مرگشان آزاد می‌شوند و مدفوع مملو از اندوتوکسین است.
نکتهٔ مهمی که در این پژوهش‌ها باید مورد توجه قرار گیرد این است که به نظر می‌رسد فرصت اثرگذاری روی سیستم ایمنی در حال رشد کودک در طول سال اول زندگی او به وجود می‌آید. تحقیقات نشان داده است که سیستم ایمنی یک کودک حتی قبل از تولد و در رحم مادر برای پیشگیری از تاخت و تاز میکروب‌ها آماده می‌شود و جفت به عنوان فیلتری عمل می‌کند که به مقدار کمی از مواد آلرژی‌زا و میکروب‌های بی‌خطر اجازهٔ عبور می‌دهد و به نظر می‌رسد کودکان با این آمادگی که سیستم ایمنی بدنشان به چالش کشیده شود متولد می‌شوند. بنابراین، در مورد تماس احتمالی کودکتان با حشرات، در مهدکودک یا از طریق حیوان خانگی‌تان بیش از حد نگران نباشید، زیرا این موارد ممکن است در درازمدت به ضرر کودکتان هم نباشد.
در نهایت هر مقدار و میزان بهداشتی که شما در مورد کودکتان رعایت می‌کنید و انجام می‌دهید به سلیقه و تفکر فرزندپروری‌تان و همچنین نظر پزشک کودک شما که خودتان او را انتخاب کرده‌اید و به او اعتماد دارید برمی‌گردد و هیچ تصمیم یا نظر قطعی در این باره وجود ندارد.
