آیا خوردن آنتی‌بیوتیک در دوران بارداری خطر دارد؟
همهٔ ما می‌دانیم که مصرف داروها، به خصوص داروهای بدون نسخه در دوران بارداری یک کار غلط است و آنتی‌بیوتیک‌ها یکی از داروهایی است که ممکن است مادران باردار گاهی به آن نیاز پیدا کنند. به علاوه، مثل هر داوری دیگری، بی‌خطر بودن یک آنتی‌بیوتیک خاص نه تنها به ویژگی‌های دارو بلکه با عوامل دیگری همچون دز مصرف، مدت مصرف و مرحلهٔ بارداری شما در ارتباط است. بنابراین هرگز و هرگز در طول دوران بارداری بدون تشخیص پزشکتان حتی یک استامینوفن ساده هم نخورید.
مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در دوران بارداری
به گفتهٔ کارشناسان، برخی آنتی‌بیوتیک‌ها در دوران بارداری بی‌خطر هستند، برخی از آنها ریسک‌های شناخته‌شده‌ای برای کودک در حال رشد دارند و برخی دیگر نیز بین این دو دسته قرار می‌گیرند، یعنی اطلاعات کافی دربارهٔ ایمنی آنها در دسترس نیست یا اینکه ریسک‌های بالقوهٔ این داروها باید با دقت بیشتری با زیان‌های عارضه‌ای که برای درمان آن استفاده می‌شود، مقایسه شود.
به عبارت دیگر، اگر شما بیمار هستید و آنتی‌بیوتیک تنها چیزی است که از نظر پزشک می‌تواند حال شما را خوب کند، ممکن است لازم باشد که با وجود ریسک‌های بالقوه برای جنین، آن را مصرف کنید، چون در برخی موارد، درمان نکردن بیماری می‌تواند برای سلامت جنین خطرناک‌تر از قرار دادن او در معرض یک آنتی‌بیوتیک باشد. به علاوه، مثل هر داوری دیگری، بی‌خطر بودن یک آنتی‌بیوتیک خاص نه تنها به ویژگی‌های دارو بلکه با عوامل دیگری همچون دز مصرف، مدت مصرف و مرحلهٔ بارداری شما در ارتباط است.
آنتی‌بیوتیک‌های ایمن در بارداری
با وجود تعداد زیاد آنتی‌بیوتیک‌های موجود، این امکان وجود ندارد که همهٔ آنها را اینجا فهرست کنیم. اما آنتی‌بیوتیک‌های معمول که عموماً برای مصرف در دورهٔ باردرای ایمن‌تر تلقی می‌شوند شامل پنی‌سیلین‌ها مثل آموکسی‌سیلین و آمپی‌سیلین، سفالوسپرین‌ها مثل سفالکسین و اریترومایسین است. در مورد مترونیدازول نیز، در گذشته برخی کارشناسان گمان می‌کردند داروی مترونیدازول که برای درمان برخی عفونت‌های واژنی مثل تریکومونیاز و واژینوز باکتریایی و همچنین دیگر انواع عفونت‌ها استفاده می‌شود، می‌تواند باعث نقص‌های مادرزادی در کودک شود. اما امروزه پژوهش‌های جدید، ارتباط بین این دو را تأیید نکرده‌اند و اکنون این دارو در بیشتر موارد ایمن تلقی می‌شود. هرچند مترونیدازول ممکن است برای برخی افراد با مشکلات گوارشی همراه باشد که در دوران بارداری آزاردهنده‌تر است.
آنتی‌بیوتیک‌های خطرساز در بارداری
اما آنتی‌بیوتیک‌هایی که باید در طول بارداری مطلقاً از خوردن آنها پرهیز کنید شامل موراد زیر است:
استرپتومایسین: برای مصرف برای درمان سل که می‌تواند باعث نقص شنوایی جنین شود.
تتراسایکلین: شامل مینوسایکلین، اکسی‌تتراسایکلین و داکسی‌سایکلین است که برای درمان آکنه و عفونت‌های دستگاه تنفسی استفاده می‌شود. اگر در طول سه ماههٔ دوم یا سوم بارداری تتراسایکلین بخورید، می‌تواند رنگ دندان‌های جنین در حال رشد را برای همیشه لکه‌دار کند.
نیتروفورانتوئین: اگر شما عفونت ادراری بازگشتی دارید یا اگر عفونت وارد کلیه‌هایتان شده، پزشک ممکن است توصیه کند برای جلوگیری از بروز یک عفونت دیگر، نیتروفورانتوئین، ماکرودانتین یا ماکروبید بخورید. شما باید خوردن این دارو را در حدود هفتهٔ ۳۶ بارداری یا اگر زایمان زودرس دارید فوراً آن را قطع کنید، زیرا ریسک هرچند بسیار کمی وجود دارد که این دارو اگر به فاصلهٔ چند روز مانده تا زایمان مصرف شود، تعدادی از گلبول‌های قرمز کودک شما را نابود کند.
تریمتوپرین: ترکیبی است که اغلب در داروهای مورد استفاده برای درمان عفونت‌های دستگاه ادراری مثل باکتریم و سپترا یافت می‌شود. تریمتوپرین در طول بارداری گزینهٔ خوبی نیست، زیرا اثرات اسید فولیک را مسدود می‌‌کند. اسید فولیک در طول بارداری و قبل از لقاح حیاتی است، زیرا ریسک نقص‌های لولهٔ عصبی و دیگر نقص‌های مادرزادی جنین را کاهش می‌دهد.
اگر شما هیچ گزینهٔ دیگری ندارید و باید یکی از این داروها را بخورید، حتماً مکمل بارداری خود را هم بخورید. پژوهش‌ها نشان می‌دهند خوردن روزانهٔ یک مکمل اسید فولیک محتوی حداقل ۴۰۰ میلی‌گرم که ویتامین‌های بارداری معمولاً حاوی دو برابر این مقدار هستند، می‌تواند اثرات مسدودکنندهٔ تریمتوپرین را خنثی کند.
