یک ارزیابی تکاملی خوب از ۱۲ تا ۲۴ ماهگی کودک چه ویژگیهایی دارد؟
ابتدا لازم است بدانید که هر ارزیابیای متفاوت از دیگری است، زیرا هر کودکی متفاوت از دیگری است. اما همهٔ ارزیابیهای خوب ویژگیهای زیر را دارند:
والدین و متخصصان باید با هم همکاری کنند. شما در زمینهٔ رفتار کودکتان مطلع و وارد هستید و باید نقشی کلیدی در فرایند ارزیابی ایفا کنید. اطلاعات و نظرات شما در تعیین چگونگی رشد کودکتان حیاتی است.
ارزیابی باید توسط یک تیم پزشکی انجام شود که میتواند از جمله شامل یک متخصص اطفال، متخصص شنواییسنجی، روانشناس یا روانپزشک کودک باشد تا تصویر کاملی از مهارتهای کودک به دست بدهد. در مواردی که مشکل خاصتری وجود دارد، ممکن است فقط یک متخصص، برای مثال، یک آسیبشناس گفتار و زبان، ارزیابی را انجام دهد. اما هر کسی که فرزندتان را ارزیابی میکند، خواه یک نفر باشد خواه یک تیم، باید به درک جامعی از رشد کودک برسد و بتواند مشکل او را با لحاظ کردن تمام مسائل مربوط به تکامل کودک، از جمله موضوعات اجتماعی و عاطفی و ارتباط بین آنها تحلیل کند. هنگام انتخاب متخصصان، از پزشک کودکتان و سایر خانوادهها راهنمایی بخواهید و نترسید که از متخصص انتخابشده در مورد گواهی و صلاحیتش سؤال کنید. مهمتر از همه، حس غریزی خود را دنبال کنید؛ مثلاً از خودتان بپرسید، آیا همهٔ افراد این تیم ارزیابی خبره و آگاه به نظر میآیند؟
کودک شما باید در محیطهای متفاوت و با حضور افراد مختلف مورد مشاهده قرار گیرد. رفتارهای انسانی اغلب پیچیده هستند. برای داشتن تصویری کامل از اینکه کودکتان چگونه بازی میکند، یاد میگیرد، استدلال میکند، حرکت میکند، تعامل میکند و غیره، لازم است که او در محیطهای متفاوتی مورد ارزیابی قرار گیرد. برای مثال رفتارش در کنار شما ممکن است متفاوت از رفتارش در مهدکودک یا در کنار خواهر و برادرهایش باشد. یک تیم ارزیابی خوب کودکتان را در محیط ها و موقعیتهای مختلف مورد مشاهده قرار میدهد، از مربی مهدکودک یا معلم پیش دبستانی در مورد مشاهداتش سؤال میکند و همهٔ اینها را در ارزیابیاش لحاظ میکند.
فرایند ارزیابی باید نقاط ضعف و قوت کودکتان را شناسایی کند. رشد و تکامل کودکان موضوعی پیچیده است و یک ارزیابی خوب باید عملکرد کودک در تعدادی از زمینهها را در نظر بگیرد، نه اینکه تنها یک یا دو موردی را که به نظر میرسد کودک در آنها مشکل دارد بررسی کند. برای مثال، اگر گمان میکنید فرزندتان تأخیر گفتاری دارد، شما به تیمی نیاز دارید که بتواند مشکل را در متن و زمینهٔ مناسبش قرار دهد، شاید مشکل هماهنگی دهانیحرکتی فرزندتان باشد یا شاید او مشکلات عاطفی دارد.
در طول تستها نباید کودک را از شما جدا کنند. اگر کودک به خاطر جدا شدن از والدینش مضطرب باشد نمیتوان از او انتظار داشت که بهترین عملکردش را در طول ارزیابی نشان دهد.
یک ارزیابی تکاملی باید کمککننده باشد نه دلسردکننده. ارزیابی رسمی از رشد و تکامل کودکتان اغلب اولین قدم در تعیین این موضوع است که آیا کودک به مداخلهٔ زودهنگام یا درمان نیاز دارد یا خیر. اما وقتی تستها خوب انجام میشود، بسیاری از والدین میگویند ارزیابی به خودی خود هم مفید است. در شرایط ایدهآل، شما در طول فرایند ارزیابی احساس میکنید که اطلاعاتتان دربارهٔ کودکتان در حال افزایش است، ایدههای تازهای دربارهٔ نحوهٔ تعامل با او به دست آوردهاید، و پاسخ بسیاری از سؤالات خود دربارهٔ رشد کودک را گرفتهاید و حتی ممکن است خیالتان تا حدی آسوده شود. روبهرو شدن با یک مشکل تکاملی بالقوه میتواند ناراحتکننده باشد، اما آگاهی از اینکه کمک در دسترستان است میتواند به شما امیدواری بدهد.