اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی

اکثر زنان علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) مثل نفخ، سردرد و حساسیت پستان را در هفته‌های قبل از پریود خود دارند. اما گاهی با نزدیک شدن به قاعدگی، احساس اضطراب، افسردگی و تغییرات خلقی شدت می‌گیرد و برخی از زنان افکار خودکشی در سر می‌پرورانند. اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی (PMDD) با علائمی مشابه با پی ام اس کیفیت زندگی زنان را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد.

در این مطلب با اختلال ملال پیش از قاعدگی، علت و راه‌های درمان آن آشنا می‌شوید.

اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی چیست؟

اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی شکل جدی‌تری از سندرم پیش از قاعدگی (PMS) است. این عارضه باعث ایجاد علائم فیزیکی و عاطفی در یکی دو هفته قبل از پریود می‌شود. علائمی مثل نفخ، سردرد و حساس شدن پستان‌ها از ج�مله نشانه های این سندرم است.

در اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی ممکن است علائم پی ام اس را همراه با تحریک‌پذیری شدید، اضطراب یا افسردگی داشته باشید. این علائم ظرف چند روز پس از شروع پریود بهبود می‌یابند اما ممکن است آنقدر شدید باشند که زندگی زنان را مختل کند.

علائم اختلال ملال پیش از قاعدگی 

علائم دیسفوریای پیش از قاعدگی در زنان مختلف متفاوت است. این علائم معمولاً یک یا دو هفته قبل از قاعدگی ظاهر شده و به فاصله چند روز از شروع پریود ناپدید می‌شوند. در صورت ابتلا به این اختلال علاوه بر دل‌درد و نفخ، ممکن است علائم زیر را نیز داشته باشید:

• عصبانیت یا تحریک‌پذیری 
• احساس نگرانی، تحت فشار بودن یا تنش 
• حملات اضطراب و پنیک
• افسردگی و افکار خودکشی
• مشکل در تمرکز کردن
• خستگی و انرژی پایین
• ویار غذایی، پرخوری یا تغییر در اشتها
• سردرد
• بیخوابی
• نوسانات خلقی

در برخی زنان علائم دیسفوریای پیش از قاعدگی تا یائسگی ادامه می‌یابد.

علت اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی

علت دقیق این اختلال مشخص نیست اما اینطور بنظر می‌رسد که کاهش سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون پس از تخمک‌گذاری و قبل از قاعدگی ممکن است علت بروز علائم باشد. تغییر در سطح انتقال دهنده عصبی سروتونین نیز ممکن است در آن نقش داشته باشد. سروتونین یک ماده شیمیایی در مغز است که خلق و خو، گرسنگی و خواب را تنظیم می‌کند و سطح آن نیز مثل سطح هورمون‌ها در طول چرخه قاعدگی تغییر می‌کند.

چه کسانی بیشتر در معرض دیسفوریای پیش از قاعدگی هستند؟

درصد زیادی از زنان در روزهای نزدیک به قاعدگی دردهای جسمانی و اختلالات روحی زیادی را متحمل می‌شوند. اگر چه این مساله تا حد زیادی طبیعی است اما در صورت شدت یافتن علائم اختلال محسوب شده و باید درمان شود. در صورت داشتن شرایط زیر ممکن است بیشتر مستعد ابتلا به پی ام دی دی باشید:

• اضطراب یا افسردگی
• سندرم پیش از قاعدگی
• سابقه خانوادگی سندرم یا دیسفوریای پیش از قاعدگی یا اختلالات خلقی
• سابقه تروما و ضربه عاطفی یا سایر رویدادهای استرس‌زا

عوارض اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی

بی‌توجهی به علائمی که در پیش از قاعدگی تجربه می‌کنید علاوه بر اینکه کیفیت زندگی زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد می‌تواند به طور جدی مشکل ساز شود. دیسفوریای پیش از قاعدگی اگر درمان نشود می‌تواند به افسردگی و در موارد شدید خودکشی بینجامد. این اختلال می‌تواند باعث پریشانی عاطفی شدید شود و بر روابط فردی و موفقیت شغلی تاثیر منفی بگذارد.

تشخیص ملال پیش از قاعدگی 

پزشک سوابق پزشکی شما را بررسی کرده و علائم‌تان را ارزیابی می‌کند. ممکن است لازم باشد علائم خود را در طول یک یا دو چرخه قاعدگی دنبال کرده و ثبت کنید. برای تشخیص اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی، پزشک به حداقل پنج علامت این اختلال از جمله یک علامت مربوط به خلق و خو نیاز دارد. وجود سایر عارضه‌ها مانند اضطراب، افسردگی نیز برای تشخیص این اختلال ارزیابی خواهد شد.

درمان اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی

اقدام به درمان این اختلال، علائم آزاردهنده در اکثر زنان مبتلا به اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی را کاهش می‌‌دهد و آنها می‌توانند از زندگی خود لذت بیشتری ببرند. صحبت با یک متخصص سلامت روان نیز ممکن است کمک‌کننده باشد. بیشتر زنان مبتلا به این اختلال بعد از یائسگی علائمی ندارند. پزشک ممکن است یک یا چند مورد از این درمان‌ها را برای کمک به مدیریت دیسفوریای پیش از قاعدگی توصیه کند:

• داروهای ضد افسردگی به نام مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) برای کمک به مدیریت سطح سروتونین در مغز؛ داروهای سرترالین، فلوکستین و پاروکستین نمونه‌هایی از این دسته داروها هستند.
• قرص‌های هورمونی ضدبارداری که حاوی دروسپیرنون و اتینیل استرادیول هستند.
• تغییرات رژیم غذایی مانند کاهش مصرف برخی غذاها و کافئین. مصرف ویتامین‌هایی مانند B-6 و منیزیم نیز ممکن است علائم شما را کاهش دهند.
• داروهای مسکن بدون نسخه برای تسکین دردهای قاعدگی، حساسیت پستان‌ها و سایر علائم فیزیکی
• ورزش منظم برای بهبود خلق و خو
• روش‌های مدیریت استرس، مانند تمرینات تنفس عمیق و مدیتیشن

آیا می‌توان دیسفوریای پیش از قاعدگی را به طور طبیعی درمان کرد؟

اقداماتی غیردارویی برای مدیریت علائم پی ام دی دی وجود دارد که به تسکین علائم کمک می‌کنند. به طور مثال، می‌توانید یوگا انجام دهید، مدیتیشن را امتحان کنید یا راه‌های دیگری برای بهبود خلق و خوی خود بیابید. ایجاد برخی تغییرات در رژیم غذایی نیز ممکن است باعث تسکین علائم شود. حتماً با پزشک خود در مورد تمام گزینه‌های درمانی موجود صحبت کنید.

پیشگیری از اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی 

اگر عارضه‌هایی مثل افسردگی یا اضطراب دارید، درمان آنها ممکن است احتمال تبدیل شدن سندرم پیش از قاعدگی به این اختلال را کاهش دهد. اما علت آن همانطور که پیشتر اشاره شد می‌تواند به عملکرد هورمون‌های شما مرتبط باشد و ممکن است نتوانید مانع آن شوید. در این صورت، درمان اختلال می‌تواند علائم را کاهش دهد.

تفاوت سندرم پیش از قاعدگی و اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی

سندرم پیش از قاعدگی و اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی شبیه به هم هستند زیرا هر دوی آنها در یکی دو هفته قبل از شروع پریود و همزمان با کاهش سطح هورمون‌ها بروز می‌کنند. هر دوی این اختلال‌ها علائم فیزیکی مانند انقباضات شکمی، سردرد یا نفخ را ایجاد می‌کنند. با این حال، دیسفوریای پیش از قاعدگی علائمی با شدت بیشتر ایجاد می‌کند که ممکن است خلق و خویتان را به هم بریزند.

یک دوره اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی چقدر طول می‌کشد؟

علائم اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی از 10 تا 14 روز قبل از پریود شروع می‌شود و معمولاً در دو روز اول پریود از بین می‌رود. این بدان معناست که یک زن مبتلا به پی ام دی دی می‌تواند اثرات این اختلال را برای بیش از دو هفته در هر سیکل قاعدگی داشته باشد. در این مدت، پیروی از توصیه‌های پزشک برای درمان بسیار مهم است. همچنین، بیشتر مراقب خود باشید و برای حمایت به عزیزان خود تکیه کنید.

چه زمانی باید برای PMDD به پزشک مراجعه کنم؟

از آنجایی که دیسفوریا علائم مشترکی با سایر اختلالات یا مشکلات سلامت روان دارد برای تشخیص بهتر و شروع درمان بهتر است پزشک را از داشتن این علائم مطلع کنید. اگر هر کدام از علائم زیر را در هر ماه تجربه می‌کنید باید به پزشک مراجعه کنید:

• اضطراب شدید و حملات پنیک
• احساس از دست دادن کنترل 
• افسردگی شدید یا فکر خودکشی
• افکاری در مورد آسیب رساندن به خود یا دیگران
• عصبانیت غیر قابل کنترل 

دیسفوریای پیش از قاعدگی یک اختلال جدی است که می‌تواند بر کیفیت زندگی، روابط و شغل شما تاثیر منفی بگذارد. اگر به طور مداوم افسردگی و اضطراب شدید یا سایر علائم دیسفوریای پیش از قاعدگی را در هفته‌های منتهی به پریود خود تجربه می‌کنید، از پزشک کمک بگیرید. درمان دارویی سطح هورمون‌ها یا سروتونین را کنترل کرده و حال روحی را بهبود می‌دهند. اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی مشکلی نیست که مجبور باشید با آن کنار بیایید پس مراجعه به پزشک  را به تعویق نیندازید.