اسپرم کش چیست؟ مزایا، معایب و نحوه استفاده از اسپرمسید
اسپرم‌کش‌ها یکی از انواع روش های جلوگیری از بارداری هستند که با ممانعت از رسیدن اسپرم به تخمک عمل می‌کنند و مانع بارداری ناخواسته و برنامه‌ریزی نشده می‌شوند. اسپرم کش قبل از رابطه جنسی وارد واژن میشود و به اشکال مختلفی مانند ژل، کرم، کف و شیاف وجود دارد و کارایی آن زمانی بیشتر است که همراه دیگر ابزارهای پیشگیری از حاملگی استفاده شوند.
در این مطلب درباره اسپرمسید و نحوه استفاده از آن اطلاعاتی را در اختیارتان قرار خواهیم داد.
اسپرم کش چیست؟
اسپرم کش که در اشکال مختلف ژل، کرم، فوم، نوار یا شیاف وجود دارد حاوی ماده شیمیایی خاصی است که مانع حرکت اسپرم شده و مانع بارور شدن تخمک میشود. به عبارت دیگر نوعی ابزار پیشگیری از بارداری است که باید قبل از رابطه جنسی در واژن قرار داده شود تا از رسیدن اسپرم به تخمک و وقوع بارداری جلوگیری کند. برای اینکه این روش اثربخش باشد باید حداکثر تا 30 دقیقه قبل از رابطه جنسی در واژن قرار داده شود.
وقتی از اسپرم کش به تنهایی استفاده میشود، آنطور که باید قابل اطمینان نیست. بسیاری از زوج‌ها علاوه بر این ماده شیمیایی از یک وسیله ضدبارداری دیگر مانند کاندوم نیز استفاده می‌کنند. بهتر است وقتی قصد جلوگیری از بارداری را دارید این ابزار کنترل بارداری را به عنوان یک ابزار محافظتی اضافی در نظر بگیرید و نه روش اصلی.
اسپرم کش چگونه عمل می‌کند؟
اسپرم کش‌ها حاوی یک ماده شیمیایی هستند که به اسپرم آسیب می‌رساند. این ماده شیمیایی فعال در اکثر اسپرم کش‌ها نونوکسینول 9 (N-9) است. این ماده اسپرم را از بین نمی‌برد، اما از رسیدن آن به تخمک جلوگیری می‌کند. در واقع با مسدود کردن ورودی دهانه رحم و جلوگیری از حرکت اسپرم به سمت تخمک مانع بارداری می‌شوند. برای اثربخشی هر چه بیشتر باید دستورالعمل‌های روی بسته‌بندی را دنبال کنید. اگر طبق دستور اعمال نشود، بی‌اثر خواهد بود.
اسپرم کش چقدر موثر است؟
اسپرم کش به تنهایی حدود 70 درصد در پیشگیری از بارداری موثر است. در نتیجه وقتی به تنهایی مورد استفاده قرار گیرد یکی از کم‌تاثیرترین روش‌های کنترل بارداری است. اگر می‌خواهید از بارداری جلوگیری کنید، باید آن را با یک روش ضدبارداری دیگر مانند کاندوم یا دیافراگم استفاده کنید. این کار تاثیر آن را در جلوگیری از حاملگی افزایش می‌دهد.
نحوه استفاده از اسپرم کش
اگر تصمیم به استفاده از اسپرم کش دارید، ضروری است که همیشه به شکل صحیح از آن استفاده کنید و دستورالعمل‌های روی بسته‌بندی را دنبال کنید. بسته به نوعی که استفاده می‌کنید دستورالعمل‌ها متفاوت خواهد بود. توجه داشته باشید که حتماً دست‌های خود را قبل از استفاده بشویید.
دستورالعمل‌کلی برای استفاده از اسپرم کش‌ها عبارتند از:
- باید آن را در عمق واژن قرار دهید.
- برای اثربخشی باید حداقل 10 تا 15 دقیقه قبل از رابطه جنسی وارد شود.
- اکثر انواع آن فقط برای 60 دقیقه اثر دارند.
- هر بار که رابطه جنسی دارید، اسپرم کش را دوباره به داخل واژن اعمال کنید.
- هرگز پس از رابطه جنسی، آن را نشویید یا پاک نکنید.
- برای اثرگذاری بهتر، حداقل به مدت شش ساعت هیچ چیز دیگری مانند اسباب بازی های جنسی یا ابزار دیگر نباید وارد واژن شود.
انواع مختلف اسپرم کش‌ها
- همه اسپرم کش‌ها با جلوگیری از بارور شدن تخمک توسط اسپرم عمل می‌کنند. آنها اشکال مختلفی دارند و به شیوه‌های مختلفی استفاده می‌شوند. می‌توانید از بین آنها گزینه‌ای را انتخاب کنید که برای شما مناسب‌تر است.
- ژل یا کرم اسپرم کش: ژل‌ها و کرم‌ها معمولاً داخل تیوب و دارای اپلیکاتور (مشابه اپلیکاتور تامپون) هستند. مزیت ژل و کرم این است که میتوانند نقش روان‌کننده را نیز داشته باشند. ابتدا اپلیکاتور را طبق دستورالعمل پر کنید. قبل از اعمال آن مطمئن شوید که اپلیکاتور در عمق واژن شما قرار دارد. این نوع زمانی موثرتر هستند که 10 تا 15 دقیقه قبل از رابطه جنسی اعمال شوند.
- فوم اسپرم کش: فوم در یک قوطی اسپری قرار دارد و شامل یک اپلیکاتور است. طبق دستورالعمل روی بسته، اپلیکاتور را با فوم پر می‌کنید. به طور معمول، قبل از پخش فوم، باید قوطی را تکان دهید تا کف آن فعال شود. این نوع فقط حدود 30 دقیقه اثر دارد، بنابراین باید ظرف این مدت رابطه جنسی داشته باشید.
- شیاف اسپرم کش: به شکل قرصی است که پس از قرار گرفتن در داخل واژن ذوب میشود. مانند سایر اشکال، باید شیاف را حداقل 10 تا 15 دقیقه قبل از رابطه جنسی و تا حد امکان نزدیک به دهانه رحم قرار دهید.
- کاندوم اسپرم کش: از قبل لایه‌ای از ماده شیمیایی به این کاندوم‌ها اعمال شده است. همانند کاندوم‌های معمولی استفاده میشود، اما می‌تواند گران‌تر باشد و تاریخ انقضای آن برای مدت زمان کوتاه‌تری است. کاندوم اسپرم کش را به عنوان دو روش پیشگیری از بارداری در یک محصول می‌توانید در نظر بگیرید.
- فیلم اسپرم کش: نوار یا فیلم اسپرم کش یک ورقه کوچک و نازک است که داخل واژن و تا حد امکان نزدیک به دهانه رحم قرار می‌گیرد. این نوار با ماده شیمیایی پوشانده شده است و هنگامی که داخل واژن قرار می‌گیرد کاملاً ذوب میشود. باید حداقل 15 دقیقه قبل از رابطه جنسی وارد شود تا فرصت حل شدن داشته باشد.
- اسفنج اسپرم کش: یک اسفنج نرم و کوچک حاوی ماده شیمایی است که با آب فعال میشود. اسفنج را پس از خیس کردن وارد واژن می‌کنید. مزیت اسفنج این است که می‌توانید آن را تا 24 ساعت قبل از رابطه جنسی وارد کنید. با این حال، باید اسفنج را حداقل به مدت شش ساعت پس از سکس در واژن باقی بگذارید. اسفنج یکی از گران‌ترین اشکال اسپرمکش است.
یک ژل ضدبارداری شبیه به اسپرم کش وجود دارد که به همین ترتیب عمل می‌کند. آن را قبل از رابطه جنسی در واژن قرار می‌دهید تا از برخورد اسپرم با تخمک جلوگیری کند. این ژل فقط با نسخه پزشک در دسترس است.
آیا کاندوم اسپرم کش موثر است؟
کاندوم‌هایی وجود دارد که از قبل با نونوکسینول 9، ماده شیمیایی موجود در اسپرم کش، پوشانده شده‌اند که به هیچ وجه به کاندوم آسیب نمی‌رساند و یک لایه محافظتی اضافی در برابر بارداری ایجاد می‌کند. همچنین می‌توانید کاندوم و اسپرم کش را جداگانه بخرید اما با هم استفاده کنید. در این صورت، اسپرم کش را وارد واژن می‌کنید و همسرتان از کاندوم استفاده می‌کند. این روش نیز به محافظت از شما در برابر بیماری‌های مقاربتی کمک می‌کند. به خاطر داشته باشید که اگر تاریخ انقضای این کاندوم‌ها به پایان رسیده باشد تاثیری نخواهند داشت.
آیا اسپرم کش عوارض جانبی دارد؟
برخی افراد ممکن است به دلیل ماده شیمیایی موجود در اسپرم کش دچار عوارض جانبی شوند. شایع‌ترین عارضه جانبی، تحریک واژن یا آلت تناسلی مردانه است. در چنین حالتی، ورود عفونت به پوست آسان‌تر میشود. به طور کلی استفاده از این روش پیشگیری از بارداری بی‌خطر است، اما اگر قرمزی یا تحریکی ایجاد کردند، بهتر است استفاده از آنها را متوقف کنید. بسیاری از اشکال دیگر کنترل بارداری وجود دارد که ممکن است برای شما گزینه بهتری باشند.
مزایای استفاده از اسپرم کش چیست؟
برخی از مزایای استفاده از اسپرم کش که زوج‌ها را ترغیب به استفاده از آن می‌کند عبارتند از:
- ارزان است.
- استفاده از آن آسان است.
- در اکثر داروخانه‌ها وجود دارد.
- فاقد هورمون است.
- می‌تواند به عنوان روان‌کننده نیز عمل کند.
- لازم نیست قبل از استفاده از آن به پزشک مراجعه کرد.
معایب استفاده از اسپرم کش چیست؟
اگر برای جلوگیری از بارداری، استفاده از اسپرمکش را در نظر دارید باید به درستی و طبق دستورالعمل روی بسته‌بندی از آن استفاده کنید. بزرگ‌ترین معایب آن که باید از آن مطلع بود عبارتند از:
- باید در هر نوبت رابطه جنسی دوباره استفاده شود.
- اثربخشی آن همراه با یک روش دیگر کنترل بارداری بیشتر است.
- از شما در برابر عفونت‌های مقاربتی محافظت نمی‌کند.
- ممکن است باعث تحریک و درد شود.
- می‌تواند خطر ابتلا به عفونت اچ آی وی را افزایش دهد.
- استفاده از آن با افزایش عفونت‌های دستگاه ادراری ارتباط داده شده است.
اگر در مورد استفاده از اسپرم کش به عنوان روش ضدبارداری تردید دارید، با پزشکتان صحبت کنید. او ممکن است بر اساس سوابق پزشکی شما روش دیگری را برای جلوگیری از بارداری توصیه کند.
آیا اسپرم کش از عفونت‌های مقاربتی محافظت می‌کند؟
اسپرم کش از شما در برابر عفونت‌های آمیزشی محافظت نمی‌کند. استفاده از کاندوم بهترین راه برای محافظت در برابر بیماری‌های مقاربتی است. این وسیله در واقع می‌تواند ریسک ابتلا به عفونت را افزایش دهد زیرا سلول‌هایی را که از شما در برابر عفونت محافظت می‌کنند، تحریک می‌کند. این تحریک سلول‌ها را ضعیف کرده و شما را در برابر باکتری‌ها آسیب‌پذیرتر می‌کند.
در چه صورتی پس از استفاده از اسپرم کش باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر از اسپرم کش استفاده می‌کنید و علائم زیر را تجربه کردید حتما به پزشک مراجعه کنید تا از عوارض ناخواسته جلوگیری شود. این علائم عبارتند از:
- ترشحات واژینال بد بو
- تغییر در رنگ ترشحات واژن
- بثورات پوستی یا زخم روی واژن
- درد به هنگام ادرار کردن
- تب یا لرز
- درد لگن یا شکم
- رابطه جنسی دردناک
بنابر آنچه گفته شد اسپرم کش یک ماده شیمیایی است که از بارور شدن تخمک جلوگیری می‌کند و وقتی همراه با سایر اشکال پیشگیری از بارداری استفاده میشود می‌تواند در جلوگیری از بارداری موثر باشد. مهم است که از آن طبق دستور استفاده کنید و به هر گونه عوارض جانبی مانند تحریک یا زخم توجه کنید. اگرچه می‌توانید آن را بدون نسخه خریداری کنید، اما توصیه میشود در مورد استفاده از هرگونه اشکال ضدبارداری با پزشک مشورت کنید.
سوالات متداول
مواد شیمیایی اسپرمکش در صورت بلعیدن میتوانند خطرناک باشند و فقط برای استفاده در داخل و اطراف واژن طراحی شده است. وقتی به واژن اعمال میشود، باید در رابطه جنسی دهانی مراقب باشید.
هیچ شواهدی وجود ندارد که نشان دهد اسپرم کش در صورت استفاده طبق دستورالعمل باعث ایجاد آسیب میشود. همچنین در صورت حاملگی تصادفی برای زنان باردار بی‌خطر تلقی میشود و تاکنون با نقایص مادرزادی ارتباط داده نشده است.
